قسمت هشتم مدرسه فوتبال: ارتباط فوتبال با سایر ورزش ها

مدرسه فوتبال این هفته بیشتر شبیه زنگ تفریح میمونه، و برای کسانی که میخوان مدرک مربی گری بگیرن و یا به دنبال ایده های جدید هستند، مناسب تر است. چرا که بحث امروز راجب ارتباط فوتبال با سایر ورزش هاست. در حقیقت میخواهیم برسی کنیم که تاکتیک های سایر ورزش های دیگه می تونه توی فوتبال استفاده بشه یا خیر؟

تمامی تاکتیک های فوتبال تمام شد!!

برای درک راحت تر بحث ارتباط فوتبال با سایر ورزش ها بهتره با یه فرض مطلب رو شروع کنیم. فرض کنید فوتبال تموم شده، هر تاکتیکی و هرایده ای که هست  تو فوتبال بکار گرفته شده است. حالا شما دنبال ایده و تاکتیک جدیدی هستید، پس باید چیکار کنید؟ تنها راه حلی که می تونم بگم اینه که باید بریم سراغ بقیه ورزش ها و ببینیم که اونا دارن چیکار میکنند تا ازشون الهام بگیریم. البته اینم در نظر داشته باشید که خیلی از مربی ها این کارو انجام  دادند و میشه گفت ایده جدیدی نیست.

روش پرس مثال خیلی خوبی برای این قضیه است، خیلی از افراد معتقدند که ایده پرس از حاکی روی یخ که توپ نسبتا کوچک تره و تجمع بازی کنان هم بیشتره اومده، اما بعضی از افراد هم بر این باورند که این روش از فوتسال اومده؛ باز هم در این ورزش توپ کوچک تر و تجمع بازیکنان نیز بیشتر است، دقیقا همون شرایطی که توی حاکی روی یخ برقراره. پس با توجه به این توضیحات، استفاده‌‌ای که از سایر ورزش ها توی فوتبال میشه، بحث مهمی به حساب میاد.

فرق فوتبال با سایر ورزش ها در چیست؟

قراره این هفته بیایم بگیم که فوتبال چه فرقی با بقیه ورزش ها داره و چه استفاده‌ای می تونه از این تفاوت ها بکنه. همچنین میخواهیم بررسی کنیم که آیا ورزش فوتبال می تونه این تفاوت ها رو نادیده بگیره و از شباهت های که با سایر ورزش ها داره استفاده کنه و جلو بره.

نوبتی بازی کردن

اولین بحثمون توی فوتبال بازی نوبتی یا به نوب بازی کردن است. برای مثال ورزش تنیس رو در نظر بگیرید. به این صورت هست که وقتی نادال ضربه رو میزنه منتظر واکنش فدرر هست. یعنی اینجوری نیست که فدرر جوابش رو نده اگه جوابش رو نده قاعدتا امتیاز از دست داده. پس نوبت توی تنیس یک حکم لازم و ضروری به حساب میاد. توی ورزش های دیگه ای مثل شطرنج، که بنظر من نوع خاصی از ورزش هاست، وقتی توش یه حرکتی رو انجام میدی منتظری ببینی حریفت چیکار میکنه، یعنی یه حالت صفر و یکی هست. شما یه عمل رو انجام میدی و منتظر عکس العملش هستی. ورزش های زیاد دیگه ای هستند که اولین قانون آن ها بازی نوبتی هست مثل اسنوکر، بیلیارد، اسکواش و… همگی منتظر واکنش هستند.

چجوری میشه از بازی نوبتی توی فوتبال استفاده کرد؟

سال 2010 که مورینیو با تیم اینتر قهرمان چمپیونز لیگ شد. (این سال از نظر تاکتیکی و از نظر ذهنی سال عجیب و غریبی بود. به همین خاطر اکثر مثال های مدرسه فوتبال برگرفته از این سال که می تونید در قسمت وبلاگ سه سوت اسپرت مشاهده کنید.) مورینیو یه نقل و قول داره که میگه: در آن بازی داشتن توپ برای ما خطرناک بود. پس به بازیکنانم گفتم هر وقت توپ در اختیار شما بود یا با یک پاس بلند برای مهاجم توپ را سریع تر دور کنید یا اینکه توپ را به اوت بزنید. این حرف دقیقا برخلاف بازی نوبتی در تنیس است. یعنی اینجوریه که لازم نیست من توپ رو داشته باشم تا یه عکس العملی رو انجام بدم. بلکه میتونم بزنم زیرش. حالا چجوری باید از این روش استفاده کرد؟

این  حرفی که مورینیو داره میگه رو میشه برعکسش رو انجام داد. اما چجوری؟ فرض کن یه تیمی داری که قراره بهش حمله بشه. پس فکر میکنی که حمله تیم حریف میشه عمل پس سعی می کنی یه عکس العملی براش ایجاد کنی. اما اون عکس العمل چیه؟ ضد حمله. حالا ایده های بیشتری هم از این روش میتونیم الهام بگیریم. مثلا اینکه وقتی تیم حریف سانتر میکنه یا رو زمین بازی می کنه تو قراره چیکار کنی.

با توضیح حمله و ضد حمله الان این قضیه خیلی شفاف تر شد و راحت تر میتونید بازی کردن نوبتی رو توی فوتبال هضم کنید. همچنین در نظر داشته باشید که وقتی توپ رو نداری و منتظر حرکت حریفی و وقتی توپ را داری تو داری حرکت انجام میدی و حریفت منتظره پس به این روش نوبتی بازی کردن است.

بدون محدودیت توپ رو نگهداشتن

بحث دوممون راجب بدون محدودیت توپ رو نگه داشتن است، که تهش به گواردیولا میرسه، اما چرا؟ توی فوتبال شما میتونید تمام 90 دقیقه توپ رو داشته باشید، اگه بازیکنانی داشته باشی که پا به توپ باشند میتونی حتی 80 تا 90 درصد، توپ رو داشته باشی و عملا توپ رو به حریف ندی، پس کار راحتیه. ولی در خیلی از ورزش ها اصلا اینطوری نیست. مثلا والیبال فقط میتونی سه تا ضربه بزنی یا توی بسکتبال قانون 24 ثانیه هست که میگه تنها به مدت 24 ثانیه میتونی توپ رو نگه داری و هر کاری که میخوایی انجام بدی باید توی این مدت انجام بشه، یا خیلی از ورزش های دیگه هم هست که برای اینکه توپ رو داشته باشی محدودیت داری یا اینکه اطلاحا میگن توی زمان محدود باید قدرت انتخاب داشته باشی. ولی توی فوتبال اصلا اینطوری نیست.

اما از این ایده گواردیولا چه جوری استفاده کرده؟ قانون 6 ثانیه گواردیولا که به طور کامل در قسمت سوم مدرسه فوتبال بررسی کردیم، میگه وقتی توپ رو از دست میدی فقط 6 ثانیه فرصت داری، با این قانون بازیکن رو محدود کرد در حالی توی فوتبال اصلا اینطوری نیست. این محدود کردن به این معنی که شما فقط 6 ثانیه فرصت داری توپ رو از حریف بگیری. این قضیه امکان داره ایده های جدید رو بیاره که ممکن زمان بندی های مختلفی هم داشته باشه. این بحث زمان بندی و محدودیت زمانی می تونه به ایده های جدید یا تاکتیک های جدید کمک کنه.

مزاحمت در بازی

بحث سوممون راجب مزاحمت است. برای مثال تو ورزش والیبال، تنیس یا اسکواش و خیلی از ورزش های دیگه برخورد بدنی با بازیکن حریفت نداری به همین دلیل خیالت راحته و میتونی با کمال آرامش بازی رو انجام بدی، ولی خب توی فوتبال اینطوری نیست و برخورد فیزیکی با بازیکنان حریف داری. در چنین وضعیتی بازیکن میتونه انتخاب کنه آیا برخورد فیزیکی با بازیکنان حریف داشته باشه یا نه.

البته گاهی اوقات این انتخاب بنا بر تصمصم مربی هم است، همانطور که میگیم بعضی از مربیان ذاتا خشن هستن و سعی میکنند بازی رو با برخورد فیزیکی بکشنند، مثل سیموئونه. اما در مقابل لمپارد مربی چلسی توی 90 دقیقه حتی یه دونه خطا هم نکرده، و از این ایده استفاده کرد که من میتونم تو فوتبال خطا نکنم و در عوض بازی کنم. حالا ایده های مختلفی میاد وسط که توی 20 دقیقه اول چه نوع خطاهایی می تونی بکنی یا اینکه اصلا برخوردی داشته باشید یا نداشته باشی، که بیشتر به ذهنیت بازیکنان کمک میکنه.

جریمه در بازی

بحث آخرمون راجب جریمه در بازی است. جریمه در بازی فوتبال یکم قضیش فرق میکنه با بقیه ورزش ها؛ مثلا فرمول وان به این صورت هست که اگه خطایی بکنی که اخطاری بگیری و از زمانی که رسیدی به خط پایان اضافه می کنند. و این بحث باعث میشه که عقب بمونی یا اینکه اختلاف رو نگه داری. توی فوتبال در 30 ثانیه اول اگه توی محوطه جریمه بازیکن حریف شما رو بزنه قطعا پنالتی میگیرن و دقیقه 90 هم پنالتی میگیرن. این قضیه باعث کنترل کردن خطاها توی فوتبال میشه.

یکی از استفاده های خیلی خوبی هم که سیمونه انجام میده و ریسکش رو قبول میکنه، خطا کردن پشت محوطه جریمه است. توپ رو از وسط زمین از بازیکن حریف میگیره و اگه خطا کنه پنالتی برای تیم حریف گرفته نمیشه.

نتیجه گیری کلی

تفاوت ها و شباهت ها در ارتباط فوتبال با سایر ورزش ها ربطی به اینکه بازی سخت تره یا آسون تره نداره. بحث کیفی بودن نیست. بحث اینه که میشه از این ایده ها استفاده کرد و تاکتیک های جدیدی توی فوتبال اجرا کرد، چرا که ورزش های مختلف روی فوتبال هم اثر میزاره؛ برای مثال توی تمرینات سعی می کنند والیبال و با فوتبال مخلوط کنند.

همچنین از روش های موجود در سپکتاکرا هم الهام میگیرند. این باعث میشه در فضا های کوچک با سه یا چهار نفر توپ رو جوری حمل کنی که باعث یه ضربه یا موقعیت خطرناک بشه. همین روش رو اگه بیاری توی ابعاد بزرگ تر و توی فوتبال پیاده کنی اتفاق جذابی میوفته. یعنی سه چهارتا پاس ریسکی، پاس های هوایی و ضربه نهایی که باعث گل شدن میشه. این تفاوت ها و ایده ها رو مثال زدیم تا بگیم که اگه ایده ای باشه لزوما نیازی نیست حتما از داخل فوتبال وجود داشته باشه.